KHOA HỌC ĐẰNG SAU NIỀM TIN VÀ ĐỘNG LỰC ĐỘI NHÓM

Tháng 8 19, 2025

Niềm tin có ý nghĩa gì đối với hiệu suất đội nhóm? Câu trả lời là: VÔ CÙNG LỚN. Theo nghiên cứu “Trust and Team Performance: A Meta-Analysis of Main Effects, Moderators and Covariates” trên ResearchGate, niềm tin giống như nhiên liệu tên lửa cho các đội nhóm. Khi mức độ tin cậy cao, các nhóm sẽ giao tiếp tốt hơn, hợp tác hiệu quả hơn và đạt được mục tiêu một cách ngoạn mục. Ngược lại, các đội nhóm thiếu niềm tin thường phải vật lộn với tình trạng giao tiếp sai lệch, xung đột và tệ hơn nữa là trễ deadline. Không ai muốn điều đó, phải không?

Hãy đi sâu vào một vài ví dụ thực tế để có cái nhìn rõ ràng hơn. Hãy tưởng tượng Đội A, một đội nhóm có niềm tin cao. Họ thoải mái chia sẻ ý tưởng, hỗ trợ lẫn nhau và giải quyết xung đột như những chuyên gia. Kết quả dự án của họ? Hoàn thành trước thời hạn với kết quả xuất sắc. Bây giờ, hãy gặp Đội B, một đội nhóm thiếu niềm tin. Họ ngần ngại chia sẻ ý tưởng, liên tục nghi ngờ lẫn nhau và né tránh những cuộc trò chuyện khó khăn. Kết quả dự án của họ? Bị trì hoãn và đầy rẫy sai sót. Thật đau đầu!

Một sự thật thú vị: Theo một số nghiên cứu, các tổ chức có mức độ tin cậy cao có khả năng đạt hiệu suất cao hơn gấp đôi so với các tổ chức thiếu niềm tin. Điều này giống như so sánh một chiếc xe thể thao được bảo dưỡng tốt với một chiếc xe đạp cũ gỉ sét. Một chiếc lao vút về đích, trong khi chiếc còn lại… bạn biết kết quả rồi đấy.

BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH TỔNG HỢP VỀ NIỀM TIN VÀ HIỆU SUẤT ĐỘI NHÓM

Bạn vẫn chưa bị thuyết phục?

Hãy cùng xem một số bằng chứng thực nghiệm. Một phân tích tổng hợp từ Frontiers in Psychology và ResearchGate đã xem xét hàng loạt nghiên cứu về niềm tin và hiệu suất đội nhóm. Kết quả cho thấy: Niềm tin luôn là yếu tố thúc đẩy hiệu suất đội nhóm trên mọi lĩnh vực. Dù là trong môi trường doanh nghiệp, các nhóm nghiên cứu, hay thậm chí là đội thể thao, niềm tin chính là “thành phần bí mật” biến những đội nhóm tốt thành những đội nhóm vĩ đại.

Các đội nhóm có mức độ tin cậy cao không chỉ hoạt động hiệu quả hơn mà còn có mức độ hài lòng với công việc cao hơn, ít căng thẳng hơn, và thậm chí sức khỏe tổng thể cũng tốt hơn. Niềm tin giống như một liều thuốc thần kỳ, giúp mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn.

Vậy, thông điệp rút ra là gì? Niềm tin không chỉ là một khái niệm cảm tính; nó là một động lực then chốt cho sự thành công của đội nhóm.

XÂY DỰNG VÀ DUY TRÌ NIỀM TIN TRONG ĐỘI NHÓM

Bây giờ chúng ta đã biết niềm tin là “liều thuốc ma thuật” cho sự thành công của đội nhóm, hãy tìm hiểu cách tự pha chế liều thuốc này. Bạn đã sẵn sàng trở thành một “phù thủy niềm tin” chưa? Cùng bắt đầu nào!

LÃNH ĐẠO VÀ NIỀM TIN: CÁCH LÃNH ĐẠO NUÔI DƯỠNG NIỀM TIN TRONG ĐỘI NHÓM CỦA HỌ

Đầu tiên, hãy nói về vai trò của người lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo vĩ đại không chỉ được sinh ra; họ được tạo ra… bằng niềm tin. Theo Hiệp hội Tư vấn Tâm lý học (Society of Consulting Psychology), người lãnh đạo đóng vai trò RẤT LỚN trong việc xây dựng niềm tin. Dưới đây là bí quyết:

  • Làm gương: Nếu bạn muốn đội nhóm tin tưởng, bạn phải cho họ thấy cách làm. Hãy minh bạch, thừa nhận sai lầm và thể hiện sự chính trực. Khi người lãnh đạo “nói đi đôi với làm”, niềm tin sẽ tự nhiên được hình thành.
  • Trao quyền cho đội nhóm: Tin tưởng đội nhóm của bạn để họ tự đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề. Quản lý vi mô (micromanaging)? Hoàn toàn không, đó là kẻ thù của niềm tin. Thay vào đó, hãy trao quyền tự chủ để họ tỏa sáng.
  • Dễ tiếp cận: Tạo một môi trường nơi các thành viên trong nhóm cảm thấy thoải mái chia sẻ suy nghĩ và mối quan ngại của họ. Chính sách “mở cửa” với tất cả mọi người, bạn đã thử chưa?

GIAO TIẾP: VAI TRÒ CỦA GIAO TIẾP CÔNG KHAI VÀ TRUNG THỰC TRONG VIỆC XÂY DỰNG NIỀM TIN

Giao tiếp là “nước sốt bí mật” làm cho niềm tin trở nên “ngon lành”. Dưới đây là cách để cuộc trò chuyện luôn trôi chảy:

  • Công khai: Chia sẻ thông tin một cách tự do. Dù là tin tốt hay tin xấu, việc giữ cho đội nhóm nắm được thông tin cho thấy bạn tin tưởng họ.
  • Lắng nghe chủ động: Đừng chỉ nghe—hãy lắng nghe. Cho đội nhóm thấy bạn trân trọng ý kiến của họ bằng cách thực sự chú tâm và phản hồi một cách chu đáo.
  • Phản hồi thường xuyên: Đưa ra và tiếp nhận phản hồi như một chuyên gia. Phản hồi mang tính xây dựng giúp mọi người cùng phát triển, trong khi phản hồi tích cực sẽ nâng cao tinh thần và niềm tin.

Hãy tưởng tượng bạn đang ở trên một con thuyền cùng đội nhóm của mình. Nếu mọi người chèo thuyền đồng bộ (nhờ giao tiếp tuyệt vời), bạn sẽ lướt đi êm ái. Nhưng nếu có ai đó bị bỏ ngoài cuộc, bạn có thể sẽ đi vòng vòng. Chắc chắn không ai muốn điều đó, phải không?

TÍNH NHẤT QUÁN VÀ ĐÁNG TIN CẬY: TẦM QUAN TRỌNG CỦA HÀNH VI NHẤT QUÁN VÀ SỰ ĐÁNG TIN CẬY TRONG VIỆC XÂY DỰNG NIỀM TIN

Cuối cùng, hãy nói về tính nhất quán và sự đáng tin cậy—những “người hùng thầm lặng” của việc xây dựng niềm tin. Đây là lý do tại sao chúng lại quan trọng:

  • Nhất quán: Tính nhất quán giống như Sao Bắc Đẩu của niềm tin. Khi đội nhóm biết điều gì sẽ xảy ra ở bạn, họ sẽ cảm thấy an toàn. Vì vậy, hãy thể hiện mình một cách giống nhau mỗi ngày.
  • Giữ lời hứa: Nếu bạn nói sẽ làm điều gì đó, HÃY LÀM NÓ. Dù là hoàn thành deadline hay cung cấp sự hỗ trợ, việc thực hiện lời hứa sẽ xây dựng niềm tin vững chắc như tảng đá.
  • Đáng tin cậy: Hãy lấy sự đáng tin cậy làm tên đệm của bạn. Đội nhóm cần biết rằng họ có thể dựa vào bạn, bất kể điều gì xảy ra.

Hãy nghĩ về niềm tin như một tài khoản ngân hàng. Mỗi khi bạn nhất quán, đáng tin cậy và giao tiếp tốt, bạn đang thực hiện một khoản tiền gửi. Nhưng phá vỡ lời hứa hoặc không giao tiếp? Đó là một khoản rút tiền. Hãy tiếp tục gửi tiền để xây dựng một “quỹ niềm tin” thật lớn!…

Nguồn: Ross, S. (2024). The Neurobiology of Trust and its Impact on Team Performance. Truy cập từ https://www.sanaross.com/the-neuroscience-of-achieving-more/the-neurobiology-of-trust-and-its-impact-on-team-performance/